De tao van Joost

Voorwoord

In de zomer van 2016, las ik het boekje ‘De tao van Poeh’. Het inspireerde mij om te kijken of er ook een Winnie de Poeh in mij schuilde. Poeh maakt zich namelijk nooit zorgen. ‘Hij is een eenvoudige gast in deze wereld, die krijgt wat hem wordt aangeboden.’ ‘Hij volgt zijn natuurlijke weg die hem voert naar zijn eigen volmaaktheid.’ Poeh is waarlijk vrij!

Ik zoek al mijn leven lang naar deze vrijheid, maar mijn aangeleerde waarden en normen, mijn overtuiging en wijsheid, lijken die vrijheid alleen maar in de weg te staan. Ik zoek een doel, zodat ik weet welke weg ik moet gaan. Poeh niet. Poeh gaat gewoon de weg die voor hem ligt. Poeh houdt niet vast aan ideeën, maar helpt alles hun eigen, natuurlijke weg te vinden.

Daarom ben ik de principes van de tao van Poeh gaan bestuderen in een vertaling van de Daodejing, tegenwoordig Tao te Ching genoemd. De Tao te Ching is, na de bijbel, het meest vertaalde boek. Het is een bundel van 81 korte teksten, geschreven door Lao-Tse, die rond de zesde eeuw v.C. in China werd geboren.

De Tao te Ching is een van de belangrijkste geschriften van het taoïsme, dat naast het confucianisme en boeddhisme een van de grote drie Chinese filosofieën is. De Tao betekent ‘de Weg’ en is een handleiding voor alles wat leeft, om te groeien en tot bloei te komen. In evenwicht en harmonie met jezelf en je omgeving. Het is geen boek met wetten, maar met principes en leefregels die je vertellen wat je beter wel en niet kunt doen, om de unieke persoon te worden die je van nature bent.

Naast de principes en leefregels, spreekt de Tao te Ching over Wu Wei. Het betekent: Handel niet tegen de aard der dingen. Zoals je de stroom van een rivier niet moet proberen tegen te houden. Zoals een beer rustig in de rivier wacht op de zalm die naar hem toe komt zwemmen. Houd niet vast aan verwachtingen van jezelf of van anderen en laat je leven zich op een natuurlijke manier ontvouwen. Door je eigen wijsheid los te laten en je niet te laten leiden door angst voor het onbekende, vindt alles zijn natuurlijke weg.

De eenvoud van de Tao verraste mij. ‘De lessen van de Tao zijn eenvoudig, toch zijn er weinigen die ze begrijpen en ze in praktijk brengen.’ ‘Mensen die denken het te weten, zijn moeilijk te leiden, maar mensen die weten dat ze niet weten, kunnen hun bestemming vinden.’ Ik besloot mijn eigen wijsheid los te laten en me open te stellen voor de levenswijsheid van Lao-Tse. Ik, als een eenvoudige gast in deze wereld.

De principes van de Tao, staan los van enig geloof in God. De Tao gaat ook niet over godsdienst, maar over het leven op aarde. Het maakt je bewust van de zin van het leven, ongeacht of je hierbij in God gelooft. Ik geloof dat het leven volgens de principes van de Tao, je wel kan helpen om God beter te begrijpen. En ik denk dat de oprechte gelovige, die zijn leven heeft afgelegd en God als bron van liefde ziet, ook leeft volgens de principes van de Tao.

De principes van de Tao passen ook prima binnen het gedachtegoed van Jezus, zoals bijvoorbeeld in Mattheüs 5, de Bergrede, staat beschreven. Ik ben er dan ook van vertuigd dat Jezus de Tao te Ching, volledig zou kunnen onderschrijven. Overigens net zoals Mahatma Gandhi, Martin Luther King en waarschijnlijk ook Johan Cruijff.

Mijn zomer van 2016 ging over in de herfst en de winter. Het was rustig en ik had de tijd om de Tao te bestuderen. Iedere morgen begon ik de dag met het lezen van een vers. Ik las het vers een paar keer en zocht naar een principe dat belangrijk was voor mij. Ieder principe schreef ik op en zo kwam ik, na 81 verzen, op ruim 100 principes die ik zou kunnen toepassen op mijn leven. Ik ontdekte dat ik de principes kon onderbrengen in 16 thema’s. Vervolgens ben ik mijn visie op de thema’s gaan beschrijven. Hierdoor kreeg ik een helder beeld van mijn persoonlijke tao en ontvouwde zich dit boekje.

Het boekje heeft 16 hoofdstukken, die allemaal over een ander thema gaan. Ieder hoofdstuk begint met mijn beschrijving van het thema. Hierna volgen de principes uit de Tao te Ching, die ik bij het thema heb ondergebracht.

Dit boekje is een kennismaking met het gedachtegoed van Lao-Tse. Het is niet bedoeld om nieuwe wetten, regels en groepsnormen op te stellen. Het is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in de handleiding van het leven. Voor ieder mens zijn andere principes belangrijk, die je zelf moet ontdekken en eigen moet maken, om je natuurlijk weg te vinden. Door de principes te overdenken en toe te passen op je leven, word je je bewust van jouw natuurlijke weg. Door je over te geven aan je natuurlijke weg, word je de unieke persoon die je van nature bent. Niet alleen fijn voor jezelf, maar ook voor je omgeving.

Dit boekje is geen exegese van de Tao te Ching. Het is een persoonlijke interpretatie van een vertaling, die ik vanuit mijn eigen visie heb beschreven. Het gaat over de principes die míj helpen om mijn natuurlijke weg te gaan.

Daarom heet het: de tao van Joost.

Inhoud

Moeder natuur
Wijsheid

Bestemming

De natuur
De natuurlijke weg
Overgave
Je hart

Handel niet

Handel
Geven
Hebzucht
Macht

Eer

Nederig

Tevreden
Liefde

Moeder natuur

Moeder Natuur is het leven. De kracht die alles laat groeien en bloeien, tot een unieke organismen. De kracht die is in alles wat leeft en die niet stopt bij de dood. De dood is waar nieuw leven begint voor micro-organismen, planten en dieren. Moeder natuur is ook de aarde, het water, de lucht en het vuur. Ze is de kracht die het leven op aarde bepaalt.

Ieder mens is een organisme dat leeft door de kracht van Moeder natuur. Daardoor kunnen wij verbinding maken met andere mensen, maar ook met dieren en de natuur. Al het leven bestaat uit dezelfde cellen met organische moleculen en al het leven heeft interactie met elkaar. We zijn onderdeel van een groter geheel. Door je hier bewust van te zijn, ga je het leven, de mens, de aarde en de hemel beter begrijpen. Je vindt rust en je wordt één met de wereld om je heen.

De wijze kent Moeder natuur, zonder naar buiten te kijken.
De wijze leeft in harmonie met Moeder natuur en ziet alles als zijn eigen zelf.
De hoogste staat van de mens is een diepe verbinding, of omhelzing, met Moeder natuur.
Moeder natuur geeft zonder verwachting en bezit niet.
Zij voedt, rijpt, beschermt en geeft leven.
Wie Moeder natuur kent, begrijpt de hemel, begrijpt de aarde, begrijpt de mens.
Door Moeder natuur te kennen leer je het leven kennen,
door het leven te kennen kom je terug bij Moeder natuur.

Wijsheid

Wijsheid is de manier waarop je je verstand gebruikt. Ik gebruik mijn verstand om mijn gevoel te volgen. Mijn gevoel bepaalt waar ik graag wil zijn, en mijn verstand wijst me de weg ernaartoe. Mijn verstand is dus slechts een hulpmiddel om geluk te vinden. Toch krijgt het vaak de overhand en bepaalt het mijn gevoel. Ik maak mezelf dan wijs dat ik iets graag wil, dat het nodig is of dat het zo hoort.
Verstandige mensen leven zoals het aangeleerd is of zoals het hoort. Ze zorgen ervoor dat ze zich geen zorgen hoeven maken en dat ze geaccepteerd worden door hun omgeving. Hun wijsheid houdt vast aan structuren en gedijt binnen hun referentiekader.
Wijsheid staat niet open voor het onbekende, het spontane en het natuurlijke. Pas als je je eigen wijsheid opzijzet, ontstaat er ruimte voor nieuwe inzichten. Je gevoel bepaalt dan welke kant je op wilt gaan. Gebruik je wijsheid om niet te weten en niet te begrijpen. Dan zul je je bestemming vinden.

De wijsheid van Moeder natuur is dwaasheid voor de mens.
De lessen van Moeder natuur zijn eenvoudig, toch zijn er weinigen die ze begrijpen en ze in praktijk brengen.
Mensen die denken het te weten, zijn moeilijk te leiden.
Mensen die weten dat ze niet weten, kunnen hun bestemming vinden.
De grootste wijsheid lijkt kinderlijk.

Bestemming

Als je op reis gaat, is het fijn om een bestemming te hebben. De bestemming geeft je energie om je reis te volbrengen. Als je moet fietsen in de regen, of als je in een file staat en de reis duurt lang, dan leidt de bestemming je af van je reis. Je bestemming neemt de aandacht weg van het moment waarin je leeft. Je richt je niet meer op je omgeving, op anderen en jezelf. Je leeft in de toekomst en niet meer in het hier en nu.
Een reis zonder bestemming is een wandeling. Het doel van een wandeling is het wandelen zelf. Tijdens een wandeling richt je je op de natuur, de mensen om je heen en op jezelf. Je maakt verbinding met je omgeving en je komt tot rust. Je wandeling is je bestemming.
Als je leven een reis is, op weg naar een bestemming, dan gaat het leven aan je voorbij. Als je beseft dat je bestemming alleen op dit moment is, dan heb je aandacht voor jezelf en je omgeving. Het doel van je leven, je bestemming, is vrede vinden in het moment.

De mens is gemaakt om stil te zitten en de waarheid vanbinnen te vinden.
Word volkomen leeg en laat je hart vredig zijn.
Stilte en vrede brengen de dingen op orde.
Vrede vinden is je bestemming vinden.
Als je ziet wat in je is, weet je de weg die je moet gaan.

De natuur

De natuur onthult de principes van het leven. Alles wat groeit is uniek. Een boom groeit geduldig. De takken bewegen mee met de wind. Vogels bouwen er een nest. Al het nodige is in de buurt. Het water van een rivier volgt nooit een rechte weg. Soms stroomt het snel, dan weer rustig, maar het is altijd in beweging. De natuur geeft antwoord op al je vragen.
Het heeft mij altijd verbaasd hoe duidelijk de principes van het leven in de natuur te vinden zijn. Een dier eet wanneer hij honger heeft en rust als hij niets te doen heeft. Ieder jaargetijde is nodig om de natuur te laten groeien. De herfst heeft zijn eigen schoonheid en is niet minder dan de lente. De zon zorgt voor warmte, maar ook voor regen. Een storm trekt altijd voorbij en de zon schijnt altijd, ook als je hem niet ziet.

Door je te openen voor de lessen van de natuur, vind je antwoord op al je vragen.
Leef in overeenstemming met de natuur.
Het doel van het leven onthult zich door de schepping.
Het ongevormde heeft oorspronkelijke kwaliteiten die alles kunnen regeren.
Wees als water, dat zijn bestemming vindt zonder zijn best te doen.
Als modderig water stil wordt, wordt het helder en verreist het leven.
Stortregens duren nooit de hele dag.

De natuurlijke weg

Ieder organisme volgt een natuurlijke weg. Het is de weg van groei en ontwikkeling. Het is een proces dat zo weinig mogelijk verstoord moet worden. Dan ontstaat er een uniek organisme, met unieke kwaliteiten, dat op zijn eigen manier iets kan betekenen voor zijn omgeving.
De natuurlijke weg is simpel. Een baby slaapt en drinkt en ontwikkelt zich op een natuurlijke manier. Totdat anderen zich ermee gaan bemoeien. Opvoeding, gebeurtenissen, ervaringen en groepsdruk, bepalen de keuzes van mensen en verstoren hun balans.
Ook angst belemmert de ontwikkeling en zorgt ervoor dat mensen blijven hangen in het vertrouwde. Zij komen steeds verder af te staan van de persoon die zij werkelijk zijn en halen steeds minder voldoening uit hun leven. Toch ben je nooit verder dan één stap verwijderd van je natuurlijke weg. Alleen door je over te geven aan je natuurlijke weg, zal je komen tot volmaaktheid.

De natuurlijke weg verbindt je met Moeder natuur.
De natuurlijke weg lijkt moeilijk. Voorwaarts gaan lijkt terugtrekken. Ware kracht lijkt zwak.
Het negeren van je natuurlijke weg maakt ziek.
Onrust brengt je van je natuurlijke weg.
Als je je natuurlijke weg volgt, heeft het kwaad geen macht over je.
Wie zijn natuurlijke weg volgt, ontvangt alles wat hij nodig heeft.
De natuurlijke weg voert ons naar onze eigen volmaaktheid.

Overgave

De natuurlijke weg lijkt moeilijk omdat het vraagt om overgave. Overgave is toewijding aan je eigen natuurlijke ontwikkeling. Geen eenmalige bekering, maar een continu proces van loskomen van je eigen wijsheid, je onzekerheid en de verwachtingen van je omgeving.
Overgave betekent niet passief toekijken. Het is niet je leven op z’n beloop laten, zonder verantwoordelijkheid te nemen voor het proces. Het is bewust handelen om ruimte te geven aan de natuurlijke ontwikkeling en op tijd loslaten om het niet te verstoren.
Wees geduldig en raak niet vermoeid. Niets is onmogelijk. Als je je overgeeft aan je natuurlijke ontwikkeling, word je de unieke persoon die je van nature bent.

Wie zich overgeeft aan deweg, zal niet onopgemerkt voorbijgaan.
Wat in harmonie gebeurt met de natuurlijke weg is blijvend, wat geforceerd wordt zal wegkwijnen.
Houd niet vast aan ideeën en help alles hun eigen, natuurlijke weg te vinden.
Door het opgeven van je eigen ideeën is niets onmogelijk en zijn er geen beperkingen.
Wees niet vol en haast je niet naar voortijdige rijping.
Wie de natuurlijke weg volgt haast zich niet, maar volbrengt alles op tijd.
Wie zijn natuurlijke weg volgt, vermindert dagelijkse activiteiten, tot nietsdoen.
Laat je leven zich natuurlijk ontvouwen en het zal bewegen naar volmaaktheid.

Je hart

Je hart is je emotionele brein, dat ervoor zorgt dat je keuzes kunt maken. Het wordt hierbij geholpen door je verstand, dat met concrete oplossingen komt om je doel te bereiken. Je verstand adviseert je gevoel, maar is niet altijd zuiver. Het laat zich vaak leiden door angst om zelf te kort te komen, en is gehecht aan zekerheid.
Als je hart zuiver is, dan zijn je keuzes oprecht, zoals jij het diep vanbinnen voelt. De keuzes worden niet beïnvloed door wat anderen van jou verwachten, of door waardering die je van anderen wilt krijgen. Ze worden ook niet bepaald door angst om los te laten of voor het onbekende. Je hart bepaalt wie jij van nature wil zijn.

Handel vanuit je hart.
Perk je kijk op jezelf niet in.
Vertrouw op je innerlijke reacties, dan zal alles op zijn plek vallen.
Als je handelt vanuit je hart, worden anderen simpel en puur.
Een waarlijk goed mens is zich niet bewust van zijn goedheid.
Als het handelen zuiver is, vindt alles zijn eigen volmaakte plek.

Handel niet

Het Chinese ‘Wu wei’ betekent letterlijk ‘handel niet tegen de aard der dingen’. Hiermee wordt niet bedoeld dat je passief moet toekijken hoe dingen verlopen. Het is een actieve houding van het loslaten van natuurlijke processen die je in feite toch niet kunt tegengaan. Zoals een kind dat heel energiek is, of een kind dat graag alleen speelt. Een kind dat de wereld wil ontdekken, of een kind dat in zijn eigen wereld leeft. Door de natuurlijke processen niet proberen te beheersen, kan ieder mens tot bloei komen.
Hoe ouder je wordt, hoe meer de natuurlijke processen vervagen. Als je eenmaal een vaste baan hebt, dan neem je genoegen met de zekerheid die het je geeft. De mensen met wie je al jaren omgaat, bieden vertrouwen dat je niet alleen komt te staan. Jouw handelen houdt die dingen in stand, maar voorkomt je natuurlijke ontwikkeling. De drang om controle te hebben over het leven, zorgt er juist voor dat je leven uit balans raakt.
Niet handelen is een actief proces. Door niet te handelen, vallen de dingen op hun plek en zal je leven zich op een natuurlijke manier ontwikkelen.

Handel door niet te handelen. Het brengt je in harmonie met je natuurlijke weg.
De natuurlijke weg doet niets, maar laat niets ongedaan.
Wanneer er niets wordt gedaan, blijft niets ongedaan.
Door niets te doen gebeurt alles in een natuurlijk ritme.
Verzet je niet tegen de natuurlijke loop van je leven.
Handel en je vernietigt het, grijp en je verliest het.
Laat de dingen, zonder inmenging, hun eigen weg gaan.

Handel

Soms is het belangrijk om wél te handelen, om hierdoor ruimte te geven aan een natuurlijk proces. Hierbij is het belangrijk dat het bewust gebeurt, met aandacht voor wat werkelijk nodig is. Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen ontwikkeling, maar ook voor de noden van anderen. Door iets voor anderen te betekenen, geef je jezelf de ruimte om te kunnen ontwikkelen.
Handelen moet niet voortkomen uit angst. Ook moet het geen gevolg zijn van de drang om te beheersen, of om te voldoen aan verwachtingen. Dit handelen zorgt alleen maar voor onbalans. Handelen is gericht op groei en ontwikkeling van jezelf en daarmee ook op je omgeving. Handel op het juiste moment, op de juiste manier en weet wanneer je weer moet loslaten.

Wie in harmonie beweegt met het moment, weet altijd het juiste te doen.
Handel zonder inspanning.
Doe alleen wat je moet doen.
Wie de drang om te helpen opgeeft is de grootste hulp.
Wees op tijd in het kiezen van het juiste moment.
Handel op tijd en voorkom wanorde.
Mensen falen voordat ze bijna slagen.
Geef het einde evenveel zorg als het begin.

Geven

Er is geen grotere voldoening dan door geven. Zie geven niet als een opgave. Het is niet bedoeld als offer dat je moet brengen. Geven vervult je leven. Het is een bevestiging dat je leven vrucht draagt. Pas als de vruchten van een boom gegeten worden, weet de boom dat hij vrucht draagt.
Angst om zelf te kort te komen, staat geven in de weg. Ook angst voor de reacties van je vrienden, familie en omgeving zorgen ervoor dat je zuinig bent op je tijd en je bezittingen. Het principe van ‘geven en nemen’ zorgt ervoor dat je nooit onvoorwaardelijk geeft. Terwijl iedereen weet hoe fijn het kan zijn om te geven, zonder iets terug te verwachten.
Door niet te geven, mis je de voldoening die geven geeft. Geven biedt jou de mogelijkheid om dankbaarheid te ontvangen en om bevestigd te worden in hoe waardevol je bent.

Bewandel constant het pad van de deugd.
Ware deugd zoekt altijd een weg om te geven.
De wijze neemt niet maar geeft.
Geef zonder dankbaarheid te verwachten.
Door onbaatzuchtig handelen wordt vervulling bereikt.
Help al het leven onpartijdig en verspil geen kansen.
Aan wie geeft valt de volheid van het leven toe.

Hebzucht

Hebzucht komt voort uit angst. Angst om te kort te komen en angst om niet meer te kunnen voldoen aan verwachtingen. Hebzucht ontneemt je de mogelijkheid om te geven. Het verspert je natuurlijke weg naar volmaaktheid.
Het zorgt er ook voor dat je omgeving te kort komt. Zoals een boom die zijn vruchten niet wil loslaten voor de dieren op de grond. Of een koe die geen melk geeft aan andere dieren die dorst hebben.
De brandstof van hebzucht is geld. Door geld hoef je niets van je overvloed weg te geven. Alle vrucht die je draagt kun je omzetten in geld. Geld bederft niet en je kunt het bewaren tot je dood. Door niet meer te delen vervalt ook je omgeving in hebzucht. De natuurlijke interactie verdwijnt en het leven sterft af. Als bloemen geen stuifmeel meer geven aan de bijen, gaat uiteindelijk alles dood.
Door de drang naar bezit op te geven, word je vrij om je vruchten te delen. Je leven ontwikkelt zich en groeit tot volmaaktheid. Anderen zullen je voorbeeld volgen en met elkaar kom je tot bloei.

Er is geen grotere vloek dan hebzucht.
Werp zelfzuchtigheid af en temper je begeerte.
Wat je wint geeft meer ellende dan wat je verliest.
Werk niet voor beloning en ijver niet voor resultaat.
Weet wanneer je moet stoppen. Meer is niet altijd beter.
Klamp je niet vast aan het leven. Realiseer je essentie en het einde zonder einde.
Als je beseft dat alle dingen veranderen, zal je aan niets proberen vast te houden.

Macht

Ook macht komt voort uit angst. Macht geeft je controle en zorgt ervoor dat jij kan blijven bij het bekende. Het zorgt ervoor dat je mensen aan je bindt, maar het staat natuurlijk relaties in de weg. Het is een middel om de tijd te bevriezen en vast te houden aan wat je hebt, maar het sluit de deur naar vernieuwing en natuurlijke groei.
Macht zoekt naar bevestiging van je eigen twijfel. Wie macht zoekt kan niet meer kwetsbaar zijn en is gevangen in een rol. Iedere rol die je hebt geeft macht. Thuis, binnen je familie, bij je vrienden en op je werk. Je bent wat anderen van je verwachten, maar niet meer wie je op dat moment wilt zijn. Jouw macht bepaalt ook hoe anderen zich gedragen en staat hun natuurlijke ontwikkeling in de weg.
Laat de drang naar controle en zekerheid los en word de unieke persoon die jij van nature bent.

Wees een voorbeeld en leg je wil niet op.
Onderricht zonder woorden en volbreng zonder daden.
Geef heiligheid op en doe afstand van wijsheid; het zal beter zijn voor iedereen.
Handel niet door regels van vriendelijkheid en rechtvaardigheid; dit verraadt hypocrisie.
De grote weg is vlak en recht, toch kiezen mensen kronkelpaden.
Heers niet over anderen en laat starre plannen en ideeën varen.
Bemoei je niet met andermans natuurlijke weg, zodat ze zichzelf kunnen worden.

Eer

Eer is drang naar bevestiging. Bevestiging van de persoon die je graag wilt zijn, maar eigenlijk niet bent. Het is vragen om aandacht uit angst niet gezien te worden. Het biedt mogelijkheden om controle te krijgen over je omgeving, maar het staat je natuurlijke ontwikkeling in de weg. Verwachtingen van anderen houden je gevangen in een rol. Door los te laten wat anderen van je denken, volg je je natuurlijke weg naar volmaaktheid.
Wie helemaal zichzelf is, is een genot voor zijn omgeving. Los van macht en eer, ontwikkelt hij zich tot de unieke persoon die hij van nature is.

Handel zonder verwachting en slaag zonder met de eer te strijken.
Heb niets te bewijzen heb geen doel voor ogen, dan slaag je in alles wat je doet.
Ken jezelf, houd van jezelf, maar loop niet met jezelf te koop.
Zonder pretenties wordt je wezenlijke natuur zichtbaar.

Nederig

Nederig lijkt tegenovergesteld aan eer. Toch wil nederigheid niet zeggen dat je jezelf ondergeschikt moet maken aan je omgeving. Nederig zijn mensen die weten wie ze zijn, welke kwaliteiten ze hebben en welke rol ze vervullen. Zij weten wat ze kunnen en op welke manier ze anderen hiermee kunnen dienen.
Zoals een vader weet hoe hij voor zijn kinderen moet zorgen en zoals een leider weet welke verantwoordelijkheid hij heeft. Een nederig leider ziet zichzelf als onderdeel van een natuurlijk proces, dat constant in beweging en ontwikkeling is. Hij neemt verantwoordelijkheid wanneer dat nodig is en doet een stap terug wanneer hij los kan laten.
Nederig zijn is geen opgave. Het is een manier om je niet anders voor te doen dan je bent. Het voorkomt de drang naar macht en laat je zijn wie je werkelijk bent. Wie nederig is, volgt zijn natuurlijke weg en wordt de unieke persoon die hij van nature is.

Wees een eenvoudige gast in deze wereld, die krijgt wat hem wordt aangeboden.
Nederigheid is in harmonie leven met het universum en daarin je rol spelen.
Nederigheid zorgt voor vriendschap en vertrouwen.
Nederigheid geeft macht.
Bereik grootheid in kleine dingen.
Zie de eenvoud en je ware natuur.

Tevreden

Tevredenheid is vrede vinden in je omstandigheden. Het is zoals het is en ik ben blij met wat ik heb. Dieren zijn nooit ontevreden. Voedsel en warmte zijn het enige dat ze nodig hebben. Zolang ze in leven blijven hebben ze genoeg.
Een ontevreden mens denkt recht te hebben op meer. Meer geld, meer aandacht, meer liefde. Hij raakt geïsoleerd van zijn omgeving. Hij deelt niet meer in dankbaarheid, blijdschap en samenzijn en heeft geen oog meer voor de natuurlijke weg.
Door tevredenheid is er altijd iets te genieten en kunnen anderen van jou genieten. Door tevredenheid volg je je natuurlijke weg, die ervoor zorgt dat je altijd genoeg hebt en blijft groeien naar volmaaktheid.

Alle zegen is te vinden in tevredenheid.
Wie tevreden is, is nooit teleurgesteld.
Er is geen grotere tragedie dan ontevredenheid.
Besef dat je genoeg hebt en je bent waarlijk rijk.
Tevreden zijn met wat je hebt is altijd het beste.

Liefde

Uit liefde is ieder mens ontstaan. Liefde is onvoorwaardelijk en nooit vanzelfsprekend. Het is een voorrecht om liefde te mogen geven, omdat degene die jouw liefde ontvangt, jou laat zien hoe waardevol je bent. Er is dan ook geen enkele reden om anderen niet lief te hebben.
Toch is boosheid soms ook een lekker gevoel. Het leidt de aandacht af van je eigen verantwoordelijkheid naar anderen toe. Boosheid is een manier om jezelf liefde te geven en vraagt om aandacht waar je geen recht op hebt. Het belemmert je om tevreden te zijn en het stagneert je natuurlijke groei.
Geef daarom liefde aan alles wat leeft. Niet als offer, maar als mogelijkheid om zelf liefde te kunnen ontvangen.

Wees zacht en flexibel.
Wie buigzaam is blijft ongebroken.
Iedereen weet dat het zwakke het sterke overwint, maar niemand wordt deze kunst machtig.
De deugd van het niet-wedijveren is de ultieme eenheid met de hemel.
Bestrijd onrecht met vriendelijkheid en vijandigheid zal in welwillendheid veranderen.
De liefde overwint alles.